Doppler Instytut Doppler Instytut Doppler Instytut
Umów wizytę Cennik

Obrzęk limfatyczny


Obrzęk limfatyczny wywoływany jest przez nieprawidłowe funkcjonowanie układu limfatycznego. Układ ten, nazywany inaczej układem chłonnym, odpowiada za zbieranie znajdującego się pomiędzy komórkami płynu tkankowego (limfy, chłonki), a następnie odprowadzanie go do układu żylnego.

Na układ limfatyczny składają się naczynia limfatyczne, limfocyty oraz narzędzia limfatyczne, takie jak węzły chłonne, migdałki, grasica czy śledziona. Jego główną funkcją jest zarządzanie odpornością organizmu - zbiera toksyczne metabolity i wymienia substancje z naczyniami krwionośnymi.
 

Czym jest obrzęk limfatyczny?

Pracę układu limfatycznego zaburzyć może czynnik genetyczny, choroba układowa, powikłania po leczeniu (po operacjach, radioterapii), urazy. Niezależnie od bezpośredniej przyczyny w organizmie dochodzi do nagromadzenia chłonki. Układ nie jest w stanie jej odprowadzić, zwiększa się objętość tkanek i w konsekwencji powstają obrzęki limfatyczne.
 

Gdzie najczęściej pojawia się obrzęk limfatyczny?

Obrzęk limfatyczny najczęściej pojawia się na nogach, najczęściej wokół kostek. Dzieje się tak, ponieważ siła grawitacji utrudnia limfie odpływ “w górę” ciała, choć w skrajnych przypadkach obrzęk może wystąpić w okolicach pachwin.

U niektórych pacjentów obrzęk może pojawić się także w innych obszarach organizmu. Na przykład osoby długotrwale przebywające w pozycji leżącej mogą zmagać się z obrzękami w okolicy krzyżowej, a pacjenci po przebytych operacjach w okolicy pach – na rękach.

Obrzęk najczęściej jest asymetryczny i występuje na jednej kończynie. Jak go rozpoznać? W dotyku dominuje uczucie “ciastowatości” i łatwo daje się rozpoznać bolesną, pogrubiałą zmianę w strukturze skóry.

Pojawiający się ból i dyskomfort znacznie obniżają komfort życia i odbierają chęci do prowadzenia aktywności fizycznej. Utrudnione mogą być również podstawowe czynności, np. zakładanie spodni czy butów.
 

Jak przebiega leczenie obrzęków limfatycznych?

Jako że powodów obrzęku limfatycznego może być wiele, podjęcie skutecznego leczenia wymaga rozpoznania przyczyny. Lekarz specjalista zaproponuje inne leczenie dla obrzęków powstałych na tle bakteryjnym, a inne dla tych wywołanych przez przyjmowanie niektórych leków.

Leczenie powinno być zalecone przez lekarza w zależności od stopnia zaawansowania obrzęku. Głównym celem terapii powinno być zapobieganie nadmiernemu gromadzeniu się limfy oraz usprawnienie jej przepływu w naczyniach.

Leczeniu przyczyn zazwyczaj towarzyszy łagodzenie objawów obrzęku limfatycznego. Polega głównie na masażu limfatycznym i kompresjoterapii:
  • najczęściej stosuje się wyroby kompresyjne w II lub III klasie ucisku (CCL II lub CCL III),
  • drenaż limfatyczny, czyli rodzaj delikatnego masażu, wykonywany przez przeszkolonych fizjoterapeutów pozwoli na skuteczne udrożnienie naczyń limfatycznych i poprawę przepływu limfy,
  • lekarz może również zalecić leki wspomagające pracę układu limfatycznego.
Ważne jest, by nie decydować w tej kwestii samodzielnie, a plan leczenia objawowego przygotował lekarz.

Pacjenci z obrzękami limfatycznymi powinni zadbać o utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz regularną aktywność fizyczną. W przypadku masywnych obrzęków lekarz może zadecydować o skierowaniu na leczenie operacyjne.
 

Kiedy zgłosić się do specjalisty?

Podstawową zasadą dbania o zdrowy organizm jest regularna kontrola zmian i dolegliwości, a także profilaktyka. To szczególnie istotne w przypadku układu naczyń połączonych, na który składają się tętnice, żyły i układ limfatyczny.

Jeśli zauważasz u siebie opisane objawy, nie zwlekaj z wizytą u lekarza specjalisty! Obrzęk limfatyczny to dowód nieprawidłowej pracy układu chłonnego, co może oznaczać problemy z odpornością organizmu. Co więcej, niewydolne krążenie i zastoje mogą prowadzić do wielu groźnych powikłań w układzie krążenia, takich jak zakrzepica żył kończyn dolnych, zatorowość płucna czy udar.
 

Obrzęk pierwotny czy wtórny?

Pierwotne obrzęki limfatyczne od początku ich występowania związane są wyłącznie ze zmianami w układzie limfatycznym i pozostają bez związku z innymi chorobami. Ich podział skupia się na czasie, w którym zaczynają występować. Obrzęk jest wrodzony, kiedy zmiany zaczynają być zauważalne przed urodzeniem lub do pierwszego roku życia. Wczesny występuje przed 35. rokiem życia, a późny - po 35. roku życia.

Wtórne obrzęki limfatyczne powstają w wyniku innych chorób wywołujących niedrożność układu limfatycznego. Mogą być związane z przebytymi zapaleniami w obrębie kończyn, infekcjami, operacjami (w tym szczególnie często operacjami w okolicy pachwin oraz podbrzusza), chorobą nowotworową leczoną radioterapią, urazami, chorobami żylnymi czy pasożytniczymi. Nadwaga i brak aktywności fizycznej, długie przebywanie w pozycji stojącej lub siedzącej, brak higieny osobistej - to sytuacje, które również mogą prowadzić do wtórnych obrzęków.
 

Jak dochodzi do wystąpienia owrzodzeń limfatycznych?

Owrzodzenia limfatyczne to rzadkie, choć niezwykle poważne powikłanie po obrzękach limfatycznych. Następuje w wyniku długotrwałego braku podjęcia leczenia. Wraz z postępującą niewydolnością układu krążenia zmniejsza się odżywienie i utlenowanie tkanek. Proces transportu krwi w obrębie całego organizmu spowalnia, co prowadzi do powstawania zastojów w naczyniach. Dodatkowo zaburzeniu ulega transport limfy, która zaczyna gromadzić się w przestrzeniach pozakomórkowych.

Gdy układ limfatyczny funkcjonuje poprawnie, chłonka (limfa) krąży po naszym organizmie właściwymi drogami, wzmacniając tym samym odporność i zwalczając pojawiające się infekcje. Ważny w tej funkcji układu jest skład limfy - to płyn bogaty w białka, tłuszcze, limfocyty i immunoglobuliny, a także czynniki krzepnięcia.

Kiedy jednak dojdzie do zaburzeń w funkcjonowaniu układu limfatycznego, płyn gromadzi się w tkance podskórnej, a to powoduje powstawanie obrzęków, zwłóknień i wzmożonych stanów zapalnych.

Owrzodzenia limfatyczne są efektem długotrwałego braku podjęcia leczenia. Uruchomione w ten sposób procesy zapalno-martwicze powodują powstawanie charakterystycznych i bolesnych ran.
 

Jak nie dopuścić do powstania owrzodzeń?

Przede wszystkim należy zwalczyć przyczynę powstawania owrzodzeń – obrzęk limfatyczny. Niezbędne jest przywrócenie prawidłowej cyrkulacji płynów. Nie należy lekceważyć sytuacji lub leczyć się we własnym zakresie. Tylko wizyta u lekarza specjalisty umożliwi podjęcie odpowiednich, służących wyleczeniu kroków.
 

Jak przebiega proces leczenia owrzodzeń limfatycznych?

Zmieniona chorobowo rana musi zostać dokładnie oczyszczona przy użyciu środków odkażających. Następnie stosuje się odpowiednie, sprzyjające gojeniu, aktywne opatrunki, które działają niczym plaster łagodzący podrażnienia. Na poziomie biologicznym specjalnie dobrane opatrunki utrzymują wilgotne i kwaśne środowisko, a tym samym zapewniają warunki dla powstawania nowych naczyń. Izolują ranę i ograniczają kontakt z drobnoustrojami. Dodatkowo pochłaniają wysięk, czyli efekt uboczny przebudowy rany.

Niekiedy leczenie polega na interwencjach chirurgicznych i może polegać na przeszczepach skóry czy inżynierii tkankowej.

Należy wiedzieć, że leczenie owrzodzeń limfatycznych nie kończy się na zagojeniu ran. Profil tej dolegliwości powoduje ryzyko wystąpienia kolejnych ran i zmian, dlatego niezbędne będą drenaż, terapia kompresyjna, odpowiednia higiena i prowadzenie stylu życia ze świadomością czynników ryzyka.

 

Pozostałe obrzęki

Leczone schorzenia


W Doppler Instytut pacjent cierpiący na choroby naczyń znajdzie pomoc na każdym etapie - od diagnostyki, przez leczenie, aż po profilaktykę.
W skład naszego zespołu wchodzą lekarze wszystkich specjalności koniecznych do leczenia patologii naczyniowych.
Dzięki temu jesteśmy w stanie pomóc każdej grupie pacjentów.
 

Żylaki

Żylaki kończyn dolnych to potoczna nazwa choroby, jaką jest przewlekła niewydolność żylna. Poznaj zabiegi, które pomogą pozbyć się żylaków.
zobacz więcej

Pajączki

Pojawienie się drobnych naczyń żylnych jest jednym z częstszych problemów, z jakimi pacjentki zgłaszają się do gabinetu lekarza flebologa.
zobacz więcej

Obrzęki

Poznaj rodzaje obrzęków oraz sposoby ich leczenia. Dowiedz się więcej o obrzęku lipidowym i limfatycznym.
zobacz więcej

Żylaki przymacicza

PCS (pelvic congestion syndrome) jest bardzo częstą, ale rzadko prawidłowo rozpoznawaną zmorą wielu kobiet.
zobacz więcej

Hemoroidy

Wbrew sugestiom wszechobecnych reklam leków i maści hemoroidy mamy wszyscy. Poznaj metody leczenia choroby hemoroidalnej.
zobacz więcej

Cellulit

Cellulit to określenie nieprawidłowego rozmieszczenia tkanki tłuszczowej, prowadzącego do zmian w tkance podskórnej.
zobacz więcej

Zapisz się na wizytę

W Doppler Instytut wprowadziliśmy możliwość wykonania wizyty diagnostycznej, konsultacji i zabiegu w ciągu jednego dnia. Aby zapisać się na taką wizytę, prosimy o wypełnienie formularza online.


Umów wizytę

Masz pytanie?

Zapoznaj się z najczęściej zadawanymi pytaniami lub zasugeruj własne, jeśli nie udało się znaleźć zadowalającej odpowiedzi.


Pytania i odpowiedzi