Czy Ty też masz bóle miesiączkowe, które uniemożliwiają Ci funkcjonowanie? A może ktoś z Twojego otoczenia je ma?
Wiele kobiet zmaga się z ogromnym bólem podczas miesiączki, uprawiania sportów czy po stosunku seksualnym. Lekarze często stawiają błędną diagnozę, zlecają inwazyjne badania lub stawiają pacjentki przed faktem konieczności zaakceptowania dolegliwości bólowych. Co może dolegać pacjentkom i w jaki sposób możemy im pomóc?

Odpowiedzią może być zespół przekrwienia biernego miednicy mniejszej (PCS - pelvic congestion syndrom), który jest bardzo częstą, ale rzadko prawidłowo rozpoznawaną zmorą wielu kobiet. Może być przyczyną ostrych i przewlekłych bólów podbrzusza oraz bólów po stosunku czy podczas uprawiania sportu. Ból opisywany jest jako zaleganie, ucisk czy uczucie obrzęku dolnych partii podbrzusza.
U podstaw tego zespołu leży występowanie zmienionych, niewydolnych naczyń w obszarze miednicy - żył jajnikowych, biodrowych i splotu żył przymacicza. Często towarzyszy mu poszerzenie żył miejsc intymnych oraz okolic odbytu.

Jakie są objawy PCS?

Do najczęstszych objawów zespołu przekrwienia biernego miednicy mniejszej należą:

• przewlekły, tępy, ciągły ból w podbrzuszu i okolicy krocza,
• uczucie ciężkości w okolicy krocza,
• zmniejszone libido,
• obniżone samopoczucie i odczuwalny spadek komfortu życia.

Ponadto ból może nasilać się w określonych sytuacjach:

• po stosunku,
• przed oraz podczas menstruacji,
• w ciąży,
• po niektórych aktywnościach fizycznych takich jak jazda na rowerze lub jazda konna.

Skąd bierze się ból?

Za jedną z przyczyn uważa się brak zastawek w żyłach jajnikowych i żyłach przymacicza, co prowadzi do przepływu wstecznego krwi, jej zalegania i poszerzania żył. Doprowadza to do powstania żylaków miednicy i skutkuje przewlekłym stanem zapalnym tych okolic.
Objawy bólowe związane z PCS wywoływane są na dwóch płaszczyznach. Przede wszystkim fizycznej - przez zmiany w objętości krwi i ciśnieniu w naczyniach. W drugim mechanizmie nieprawidłowe tłoczenie krwi powoduje niedokrwienie śródbłonka i mięśni, co skutkuje wydzieleniem substancji P oraz neurokinin A i B. To mediatory w bardzo złożonej kaskadzie reakcji odpowiadają za obniżenie progu pobudliwości receptorów bólowych.
 

Jakie badania potwierdzają PCS?

Badanie żył miednicy powinno być elementem każdego badania żył kończyn dolnych. Aby ocenić możliwość wystąpienia PCS, zaczynamy od badania USG Doppler. W poszerzonych żyłach jajnikowych flebolog zaobserwuje odwrócony przepływ krwi i zwiększoną ich średnicę. To bardzo dobre badanie do wstępnej oceny. W uzasadnionych przypadkach może wystąpić konieczność rozszerzenia diagnostyki o rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową (wenografię).
 

Kogo dotyczy PCS?

PCS może dotyczyć wielu grup kobiet - młodych dziewcząt, kobiet w wieku rozrodczym, wieloródek, w trzeciej i czwartek dekadzie życia. Ryzyko wystąpienia wzrasta wraz z ilością przebytych ciąż i porodów.

„Gros moich pacjentek przychodzi z problemem widocznych żylaków, a także zgłasza męczące bóle w podbrzuszu. Dzięki diagnozie zawierającej min. badanie USG dopochwowe, możemy stwierdzić PCS i pomóc wielu pacjentkom” - mówi prof. nadzw. dr hab. Łukasz Paluch, założyciel Doppler Instytut, kliniki zajmującej się między innymi diagnozowaniem PCS.
 

Jak leczymy PCS?

Leczenie uzależnione jest od zaawansowania niewydolności żylnej i nasilenia objawów bólowych. Objawowo stosujemy leki przeciwbólowe NLPZ, czyli niesteroidowe leki przeciwzapalne. W przypadku kiedy ból skorelowany jest z menstruacją, specjalista może zadecydować o włączeniu środków hormonalnych. Ważnym elementem jest fizjoterapia uroginekologiczna i wzmacnianie mięśni miednicy mniejszej. Skuteczne leczenie przyczyny PCS to minimalnie inwazyjne zamknięcie niewydolnego naczynia/naczyń poprzez embolizację lub skleroterapię.
 

Jak można zapobiegać PSC?

Zapobieganie zespołowi przekrwienia miednicy nie zawsze jest możliwe, jednak ryzyko wystąpienia możemy zmniejszyć poprzez:

• stosowanie odzieży uciskowej podczas ciąży,
• utrzymywanie prawidłowej masy ciała,
• regularną aktywność fizyczną,
• zbilansowaną dietę,
• unikanie lub minimalizowanie czynności związanych ze wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej (np. podnoszenia ciężarów),
• przeciwdziałanie zaparciom.