Owrzodzeniem żylnym nazywamy ubytek powierzchni tkanki, do którego doszło w naczyniu. Najczęściej dochodzi do niego w wyniku nieleczonej, przewlekłej choroby układu żylnego, jak np. żylaki czy tętnicze zaburzenie układu krążenia.
W niewydolnej żyle niepoprawnie funkcjonują zastawki żylne, przez co dochodzi do słabszego ciśnienia krwi, a czasami zauważa się nawet cofanie krwi wewnątrz naczyń. Ostatecznie dochodzi do obrzęku kończyny i przeciążenia mikrokrążenia.
Owrzodzenie żylne to stosunkowo późny objaw, do którego wystąpienia wcale nie musimy doprowadzić, jeśli będziemy profilaktycznie obserwować swoje ciało i regularnie odwiedzać flebologa.
Jeśli zauważysz, że Twoja skóra goleni:
- jest twardsza i przebarwiona,
- przypomina pergamin,
- stała się bardziej podatna na urazy i obtarcia,
- charakteryzuje się większą skłonnością do wysypek, swędzenia i zaczerwienienia,
to może oznaczać, że jesteś w grupie osób podatnych na wystąpienie owrzodzeń żylnych.
Kto znajduje się w grupie o zwiększonym ryzyku?
Odnotowano, że na powstawanie owrzodzeń żylnych znaczący wpływ ma wiek. I tak, owrzodzenia żylne występują wśród 0,3% osób w wieku 41-50 lat. Jednocześnie nawet 7% osób znajdujących się w przedziale 61-70 lat mierzy się z dolegliwościami związanymi z owrzodzeniami żylnymi.
Nie pomagają również:
- choroby układu krążenia,
- cukrzyca,
- siedzący tryb życia,
- niska aktywność fizyczna.
Jak zapobiegać owrzodzeniom żylnym?
Przy odpowiedniej profilaktyce można w znacznej mierze zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia owrzodzeń. Co zatem robić, by im zapobiec?
- Dbaj o odpowiednie BMI – czyli wskaźnik masy ciała. Nadmiar kilogramów obciąża układ żylny i zwiększa ryzyko zastojów, utrudniając żyłom funkcjonowanie jako pompy tłoczące krew. Utrzymuj właściwą masę ciała, stosuj się do zasad racjonalnej diety i pamiętaj o regularnej aktywności fizycznej.
- Unikaj długotrwałego przebywania w jednej pozycji (w pracy siedzącej lub stojącej), ponieważ utrudnia ono odpływ krwi z kończyn dolnych. Rób co jakiś czas kilkuminutowe przerwy - wstań z krzesła i odejdź od biurka albo, w przypadku pracy stojącej, usiądź, by odpocząć
- Stale kontroluj stan zdrowia. Istnieją choroby nasilające owrzodzenia żylne: miażdżyca, cukrzyca i zaburzenia funkcjonowania wątroby i nerek.
- Stosuj odpowiednią higienę i pielęgnację skóry – korzystaj z kosmetyków, które umożliwiają jej złuszczanie i nawilżanie.
- Staraj się unikać urazów i zadrapań.
- Badaj układ naczyniowy, szczególnie jeśli u członków Twojej najbliższej rodziny występowały zaburzenia układu żylnego.
Pamiętaj, że wczesne wykrycie chorób układu żylnego oraz właściwe postępowanie uchronią Cię przed powstawaniem owrzodzeń żylnych – końcowego stadium przewlekłej niewydolności żylnej. Jeśli potrzebujesz porady, zasięgnij jej u doświadczonego lekarza flebologa.
Autor:
prof. CMKP dr hab. n. med. Łukasz Paluch
zobacz więcej